Skuteczność leczenia raka żołądka jest zależna od dokładnego rozpoznania w tym ustaleniu stopnia zaawansowania (stadium choroby). Od prawidłowego rozpoznania stopnia zaawansowania choroby uzależniony jest wybór optymalnej czyli jednocześnie najlepszej metody leczenia.

Endoskopia

Podczas endoskopii lekarz wprowadza cienką giętką „rurkę” czyli endoskop (gastroskop) przez usta, następnie przez przełyk do żołądka pacjenta. Dzięki endoskopii lekarz ma możliwość obejrzenia wnętrza żołądka, a jeżeli stwierdzi on podejrzane zmiany w trakcie endoskopii może pobrać próbki (wycinki) do badania mikroskopowego które wykonuje lekarz specjalista patomorfolog.

W czasie badania endoskopowego nie jest konieczne znieczulenie ogólne (czyli narkoza) bo zwykle wystarczające jest miejscowe znieczulenie gardła.

Badanie radiologiczne żołądka z kontrastem

W czasie tej procedury diagnostycznej (często zwanej rentgenem lub prześwietleniem żołądka), pacjent pije płynny roztwór zawierający środek kontrastowy, który pojawia się na zdjęciu rentgenowskim i pomaga lekarzowi zobaczyć wyraźny obraz nieregularności na przebiegu przewodu pokarmowego mogących być wynikiem obecności guza nowotworowego. Badanie to zostało niemal całkowicie zastąpione przez endoskopię.

Ocena stopnia zaawansowania

Gdy diagnoza o nowotworze złośliwym żołądka zostanie potwierdzona przez zespół lekarzy, kolejnym krokiem jest określenie zaawansowania choroby. W tym celu stosuje się badania obrazowe. Jest to ważny moment w ustaleniu indywidualnego planu leczenia dla każdego chorego.

Do opisania stopnia zaawansowanie nowotworu wykorzystuje się klasyfikację gdzie:

• T oznacza zaawansowanie guza pierwotnego
• N reprezentuje, czy guz rozprzestrzenił się na pobliskie węzły chłonne
• M wskazuje na to, czy rak dał przerzuty, tzn. rozprzestrzenił się na inne części ciała

Wykorzystywane do tej oceny badania obrazowe to najczęściej:

• Tomografia komputerowa (CT)
  Dzięki obrazom uzyskanym w tym badaniu, można określić lokalizację i wielkość guza, jego położenie względem sąsiednich struktur i obecność przerzutów w innych niż żołądek narządach.
• Pozytonowa tomografia emisyjna (PET)
  W tym badaniu ogniska komórek rakowych są wizualizowane dzięki wprowadzeniu niewielkiej ilości substancji radioaktywnej. Jest to bardzo swoista metoda rozpoznawania nowotworów, szczególnie w rozpoznawaniu przerzutów odległych w narządach poza jamą brzuszną.
• Ultrasonografia  endoskopowa (EUS)
  W tym badaniu sonda USG umieszczona jest na końcu endoskopu (tj. gatsroskopu) i pozwala na ocenę „grubość” nacieku nowotworu oraz obecność przerzutów do okolicznych węzłów chłonnych.
• Laparoskopia zwiadowcza
  Podczas tego małoinwazyjnego zabiegu chirurgicznego lekarz wprowadza laparoskop (przyrząd z kamerą i źródłem światła na końcu) do jamy brzusznej pacjenta przez małe nacięcie skóry. Obraz z kamery jest wyświetlany na dużym ekranie. Chirurg bada wnętrze jamy brzusznej i pobiera próbki tkanek za pomocą specjalnie zaprojektowanych narzędzi chirurgicznych. Badanie to wykorzystywane jest do oceny obecności zmian poza żołądkiem, wewnątrz jamy brzusznej.